بهینه سازی الگوی کشت با هدف تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی (مطالعه موردی دشت مشهد-چناران)

مطالعه حاضر به دنبال تعیین الگوی کشت در دوره برنامه ریزی 10 ساله با تأکید برعدم بیلان منفی ذخایر آب زیر زمینی محدوده مورد مطالعه در سال آخر دوره برنامه ریزی و دست یابی به اهداف مورد نظر می باشد، لذا در این مطالعه با توجه به استفاده پایدار از منابع آبی دشت مشهد- چناران تلاش می شود الگوی زراعی مبتنی بر تعادل بخشی آب های زیر زمینی با توجه به اولویت های ذهنی کشاورزان، موردمطالعه قرار گیرد. برای دستیابی به این مهم، ابتدا با استفاده از مدل های سری زمانی sarima ، بارندگی فصلی و سالانه برای دو ایستگاه مارشک و گلمکان که به ترتیب معرف ارتفاعات و دشت هستند، پیش بینی شد و بعد حجم تغذیه سالانه به آب های زیر زمینی در ده سال آتی محاسبه شده است. سپس با استفاده از روش های حل بهینه سازی از جمله برنامه ریزی غیرخطی و برنامه ریزی غیرخطی چند هدفه آرمانی در قالب ساختارهای مختلف اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی و در جهت تعادل بخشی آب های زیرزمینی منطقه مورد نظر، الگوی بهینه زراعی پیشنهاد شد. بکارگیری الگوی ارایه شده در دوره برنامه ریزی ده ساله علاوه بر رسیدن به اهداف چندگانه: ماکزیمم کردن بازده برنامه ای، حداقل کردن مصرف آب و همچنین هزینه های سرمایه ای و مصرف کودها و سموم شیمیایی وثابت ماندن اشتغال نیروی کار در طول دوره برنامه ریزی، باعث می شود بیلان منفی ذخایر آب زیر زمینی منطقه از 107×38 مترمکعب در سال پایه به صفر در سال آخر دوره برنامه ریزی برسد.